Α. Τσακαλίδης Ε.Ε.
Τσαμαδού 12
185 31 Πειραιάς
Τ. 210 41 75 865
F. 210 41 72 895
info@tsakalidislabs.gr
www.tsakalidislabs.gr
Αρ. Γ.Ε.ΜΗ.: 54730809000
17/06/2022
Οι 5 πιο συχνές ερωτήσεις & απαντήσεις για την Λεγεωνέλλα
Τι είναι η λεγεωνέλλωση και πώς μεταδίδεται;
Η Λεγεωνέλλωση είναι λοίμωξη που προκαλείται από τα βακτήρια του γένους Λεγεωνέλλα (Legionella spp.). Από τα 58 γνωστά είδη Λεγεωνέλλας μόνο τα 24 σχετίζονται με ανθρώπινη ασθένεια.
Η μετάδοση γίνεται από μολυσμένες περιβαλλοντικές πηγές μέσω εισπνοής αερολυμάτων ή αναρρόφησης υγρού. Εισπνοή γίνεται όταν κύτταρα Λεγιονέλλας ή σωματίδια που τα περιέχουν εισέρχονται στο αναπνευστική οδό, με μεγέθη αερολύματος <10 μm. Η αναρρόφηση εμφανίζεται πιο συχνά σε ξαπλωμένους ασθενείς ή εκείνους με αποφράξεις του λαιμού.
Ο άνθρωπος αποτελεί ένα τυχαίο ξενιστή για τη Λεγεωνέλλα και η Λεγιονέλλωση δεν θεωρείται μεταδοτικό νόσημα από άτομο σε άτομο, παρά το γεγονός ότι έχει υπάρξει και τέτοια περίπτωση.
Υπάρχουν κλιματικές συνθήκες που ευνοούν τη Λεγεωνέλλωση;Η μετάδοση γίνεται από μολυσμένες περιβαλλοντικές πηγές μέσω εισπνοής αερολυμάτων ή αναρρόφησης υγρού. Εισπνοή γίνεται όταν κύτταρα Λεγιονέλλας ή σωματίδια που τα περιέχουν εισέρχονται στο αναπνευστική οδό, με μεγέθη αερολύματος <10 μm. Η αναρρόφηση εμφανίζεται πιο συχνά σε ξαπλωμένους ασθενείς ή εκείνους με αποφράξεις του λαιμού.
Ο άνθρωπος αποτελεί ένα τυχαίο ξενιστή για τη Λεγεωνέλλα και η Λεγιονέλλωση δεν θεωρείται μεταδοτικό νόσημα από άτομο σε άτομο, παρά το γεγονός ότι έχει υπάρξει και τέτοια περίπτωση.
Η Λεγεωνέλλα μπορεί να βρεθεί σε διάφορα περιβάλλοντα, ενώ εμφανίζεται φυσικά στα γλυκά νερά και στο έδαφος. Παρόλο που ποικιλία πηγών μόλυνσης έχει συνδεθεί με τη Λεγιονέλλωση, τα συστήματα του θερμαινόμενου νερού (ιδανική θερμοκρασία ανάπτυξης 28 - 40ο C) θεωρούνται ως η κύρια πηγή για την εμφάνιση και τη μετάδοση της Λεγεωνέλλας.
Η Λεγεωνέλλωση ακολουθεί ένα ξεχωριστό εποχιακό μοτίβο εμφάνισης, με μέγιστη συχνότητα κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Ο ζεστός καιρός, έχει αποδειχθεί, ότι σχετίζεται με την αυξημένη παρουσία της σε φυσικά συστήματα νερού.
Παρόλα αυτά, έρευνες έχουν δείξει ότι οι συνθήκες που επιπλέον επηρεάζουν τη μετάδοσης της Λεγεωνέλλωσης είναι η βροχή, η υψηλή υγρασία και η χαμηλή πίεση.
Η Λεγεωνέλλωση ακολουθεί ένα ξεχωριστό εποχιακό μοτίβο εμφάνισης, με μέγιστη συχνότητα κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Ο ζεστός καιρός, έχει αποδειχθεί, ότι σχετίζεται με την αυξημένη παρουσία της σε φυσικά συστήματα νερού.
Παρόλα αυτά, έρευνες έχουν δείξει ότι οι συνθήκες που επιπλέον επηρεάζουν τη μετάδοσης της Λεγεωνέλλωσης είναι η βροχή, η υψηλή υγρασία και η χαμηλή πίεση.
Είναι πιθανή η μετάδοση της Λεγιωνέλλας στο σπίτι;
Με βάση τα επιδημιολογικά δεδομένα, είναι πιο πιθανό κάποιος να προσβληθεί
από Λεγεωνέλλωση σε δημόσιους χώρους, όπως νοσοκομεία, οίκους ευγηρίας, ξενοδοχεία, δομές μαζικής εστίασης, διαμονής και άθλησης, παρά σε ιδιωτικούς χώρους.
Καθώς οι περισσότερες μεταδόσεις της Λεγεωνέλλας σχετίζονται με το αεροζόλ των βακτηρίων από το νερό στον αέρα, η μετάδοση είναι πιθανώς μεγαλύτερη σε χώρους που περιέχουν κατασκευές ή εξοπλισμούς που διευκολύνουν την παραγωγής αερολύματος όπως είναι τα ντούς, οι πισίνες, τα spa και τα υδρομασάζ, οι πύργοι ψύξης κεντρικών κλιματισμών, οι ιατρικοί νεφελοποιητές και τα ατμοσίδερα.
Κρούσματα Λεγεωνέλλωσης έχουν επίσης συσχετιστεί με διακοσμητικά σιντριβάνια και ενυδρεία.
Αν και τα περισσότερα αναφερόμενα κρούσματα Λεγεωνέλλωσης εμφανίζονται σε μεγάλα κτίρια, τόσο η παρουσία όσο και η μετάδοσή της μπορεί να λάβει χώρα και σε οικιακές δομές (σπίτια).
Τα μεγάλα κτίρια εμφανίζονται πιό συχνά ως πιθανοί χώροι Λεγεωνέλλωσης διότι
από Λεγεωνέλλωση σε δημόσιους χώρους, όπως νοσοκομεία, οίκους ευγηρίας, ξενοδοχεία, δομές μαζικής εστίασης, διαμονής και άθλησης, παρά σε ιδιωτικούς χώρους.
Καθώς οι περισσότερες μεταδόσεις της Λεγεωνέλλας σχετίζονται με το αεροζόλ των βακτηρίων από το νερό στον αέρα, η μετάδοση είναι πιθανώς μεγαλύτερη σε χώρους που περιέχουν κατασκευές ή εξοπλισμούς που διευκολύνουν την παραγωγής αερολύματος όπως είναι τα ντούς, οι πισίνες, τα spa και τα υδρομασάζ, οι πύργοι ψύξης κεντρικών κλιματισμών, οι ιατρικοί νεφελοποιητές και τα ατμοσίδερα.
Κρούσματα Λεγεωνέλλωσης έχουν επίσης συσχετιστεί με διακοσμητικά σιντριβάνια και ενυδρεία.
Αν και τα περισσότερα αναφερόμενα κρούσματα Λεγεωνέλλωσης εμφανίζονται σε μεγάλα κτίρια, τόσο η παρουσία όσο και η μετάδοσή της μπορεί να λάβει χώρα και σε οικιακές δομές (σπίτια).
Τα μεγάλα κτίρια εμφανίζονται πιό συχνά ως πιθανοί χώροι Λεγεωνέλλωσης διότι
- σε αυτούς τους χώρους υπάρχουν πολλά άτομα εκτεθειμένα σε πιθανή μόλυνση με αποτέλεσμα περισσότερα κρούσματα και
- είναι πιό πιθανό αν κάποιος αρρωστήσει σε συτούς τους χώρους, να τύχει υγειονομικής περίθαλψης και καταγραφής του περιστατικού.
Η Λεγεωνέλλωση, σποραδική ή σχετιζόμενη με πολλά κρούσματα, στην πλειονότητα των περιπτώσεων, συνδέεται με υδραυλικές εγκαταστάσεις, συστήματα ψύξης ή παραγωγής αερολύματος και ιατρικό εξοπλισμό.
Οι σημαντικότερες πηγές στο δομημένο περιβάλλον είναι:- πηγές υδραυλικών εγκαταστάσεων (π.χ. ντους, βρύσες και τουαλέτες)
- πύργοι ψύξης (είναι ίσως η πιο γνωστή πηγή Λεγεωνέλλωσης. Οι συσκευές αυτές, μπορούν να παράγουν μεγάλο όγκο αερολυμάτων από μια θερμαινόμενη πηγή νερού που μολύνεται συχνά από λεγεωνέλλα και τα αεροζόλ τους μπορούν να παραχθούν για μεγάλες χρονικές περιόδους και διαχέονται σε μεγάλες αποστάσεις)
- αναπνευστικές συσκευές (π.χ. υγραντήρες, ατμοποιητές, και νεφελοποιητές)
- οικιακές μονάδες κλιματισμού (HVAC) που μαζί με τα ντους θεωρούνται η πιο πιθανή πηγή αερολυμάτων λεγεωνέλλας στα σπίτια
- δεξαμενές αποθήκευσης νερού εντός θερμοκηπίων και σε εξωτερικούς χώρους
- πισίνες (συμπεριλαμβανομένων των σπα, υδρομασάζ και τζακούζι)
- συσκευές παραγωγής ατμού και ατμοσίδερα
- διακοσμητικά σιντριβάνια & ενυδρεία
- συστήματα αποθήκευσης υγρού για τον καθαρισμό του παρμπρίζ στα αυτοκίνητα
- εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων και βιολογικών καθαρισμών (πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι τα βιοαερολύματα που απελευθερώνονται από μονάδες επεξεργασίας λυμάτων μπορεί να περιέχουν πολύ υψηλές συγκεντρώσεις λεγεωνέλλας)
Ποιές πρακτικές μπορούμε να εφαρμόσουμε για να μειώσουμε τη πιθανότητα εμφάνισης και μετάδοσης της ασθένειας ?
Το κλειδί για την πρόληψη της νόσου των Λεγεωναρίων είναι η μείωση του κινδύνου ανάπτυξης και εξάπλωσης της Λεγεωνέλλας. Οι ιδιοκτήτες και οι διαχειριστές κτιρίων μπορούν να το κάνουν συντηρώντας τα συστήματα ύδρευσης των κτιρίων και εφαρμόζοντας ελέγχους για τη Λεγεωνέλλα.
Υπάρχουν πολλές πρακτικές που έχουν τη δυνατότητα να μειώνουν τη ανάπτυξη και τη μετάδοση της Λεγεωνέλλωσης σε δομημένους χώρους.
Πρέπει όμως να έχουμε υπόψη μας, ότι αφού η Λεγεωνέλλα μεταφέρεται από το νερό στον αέρα, οι πρακτικές θα πρέπει να εστιάζουν στις κύριες πηγές Λεγεωνέλλωσης, έτσι ώστε να κάνουν λιγότερο εύκολη την ανάπτυξη και την εκπομπή αυτής στον αέρα.
Οι βασικότερες είναι:Υπάρχουν πολλές πρακτικές που έχουν τη δυνατότητα να μειώνουν τη ανάπτυξη και τη μετάδοση της Λεγεωνέλλωσης σε δομημένους χώρους.
Πρέπει όμως να έχουμε υπόψη μας, ότι αφού η Λεγεωνέλλα μεταφέρεται από το νερό στον αέρα, οι πρακτικές θα πρέπει να εστιάζουν στις κύριες πηγές Λεγεωνέλλωσης, έτσι ώστε να κάνουν λιγότερο εύκολη την ανάπτυξη και την εκπομπή αυτής στον αέρα.
- Δημιουργία και εφαρμογή ενός προγράμματος διαχείρισης νερού
- Έλεγχο της χημικής και μικροβιολογικής κατάστασης του νερού σε συνεργασία με αξιόπιστο εξωτερικό συνεργάτη και σε συχνότητα που ορίζει η ισχύουσα νομοθεσία
- Εφαρμογή μεθόδων φυσικού και χημικού ελέγχου στα προσβάσιμα υδραυλικά συστήματα και συχνό καθαρισμό για την αποφυγή ανάπτυξης βιοφίλμ
- Διατήρηση της θερμοκρασίας του ζεστού νερού που κυκλοφορεί στα συστήματα, πάνω από τους 60ο C
- Έλεγχος του pH και του απολυμαντικού μέσου
- Διατήρηση αρχείων των μετρήσεων απολυμαντικού/pH και των δραστηριοτήτων συντήρησης.
- Διατήρηση των συστημάτων φιλτραρίσματος και ανακυκλοφορίας σύμφωνα με τις συστάσεις του κατασκευαστή
- Ενανέωση του εξοπλισμού ή των εξαρτημάτων αυτού πριν χαλάσουν
- Επιβολή ορίων λουομένων για τις πισίνες, τα σπα κλπ
- Επιλογή μονάδων οικιακών κλιματιστικών και αυτοκινήτου που δεν χρησιμοποιούν νερό για την ψύξη του αέρα, επομένως δεν αποτελούν κίνδυνο για την ανάπτυξη της Λεγεωνέλλας